Het stond al jaren op mijn verlanglijstje: Nepal. En het moest er maar eens van komen. Ik ging naar Nepal. En wat was het indrukwekkend, een prachtig land met machtige natuur, eeuwenoude tempels en fijne mensen. En, oh ja: Vies. In Kathmandu was ik na één dag hees van de smog. Geen enkele straat was verhard, maar lag vol stenen die gekatapulteerd werden door een autoband of rammelende zelfbouw-brommer. Nederland lag hier héél ver vandaan…!
Terwijl ik een uitstapje maak naar de Stupa (grote witte tempel) drink ik opzij van het complex een kopje Nepalese inktzwarte sterke cafeïne. Er komt een wat louche man op mij af met papierwerk onder zijn arm en spreekt de bekende woorden:
“Hello my friend, where are you from?”. Hij stelt zich voor en ik zie dat de sandalen van meneer Ram K. vaal en kapot zijn. Zijn kleding is niet te groot of te klein, maar gewoon… zonder maat, als dat bestaat.
Deze man had mij toch niks te bieden?
Ik had even helemaal geen zin in straatverkopers of iemand die geld uit mijn zakken wil kloppen en… deze man had mij toch niks te bieden?
Na toch wat korte beleefdheden uitgewisseld te hebben wil hij mijn beroep weten en vervolgt met de vraag of ik daarover op een seminar in Nepal zou willen spreken, voor een groep professionals. Ehm tja eh, zeker leuk meneer maar ik ben hier maar een paar dagen in de stad…. “No problem, we will find a good day for you”. Hij vraagt mij nog een zelf geknutseld magazine aan te nemen waarin ook bijdragen staan van buitenlanders die mij voorgegaan zijn. Ik moest vooral nog even naar de foto kijken waarop meneer Ram K. de hand schut met Ban Ki Moon. Hmm. Hij zou straks wel terugkomen, dan kon ik er even over nadenken.
Als spreker op een seminar in Nepal…
Ik dacht “Wat ís dit? Leuk en interessant als het waar is, maar is het te vertrouwen…?”
Ik ben een paar dagen daarvoor nog door de verkeerde persoon te vertrouwen een stuk de jungle in gelopen tot mijn schrik oog in oog met een oerang-oetang kwam te staan (ja écht). Dus, had ik mijn les niet geleerd?
Meneer Ram K. kwam terug, op hetzelfde schoeisel dat in Nederland na lang vergeten op zolder misschien nog net de kleding inzamelcontainer zou halen … maar meestal de vuilnisbak, als je het mij vraagt. De man vervolgde zijn toch boeiender wordende relaas met de vermelding dat hij van de Rotary club was en hij stante pede mensen voor een seminar bij elkaar kon krijgen.
Ik weet niet meer hoe, maar ik ben gezwicht… Ik hou van zo’n avontuur en het idee vind ik prachtig. Sta ik tijdens mijn vakantie ineens als spreker op een seminar in Nepal…
Een kleine week later klopt een hotelmedewerker op mijn deur. Er staat ene meneer Ram K. bij de receptie… (help! een uur eerder dan afgesproken!). Na mij wat te hebben opgefrist, ontmoet ik hem in de lounge en heeft hij zich zowaar in pak gestoken! De lengte van zijn colbert, die ergens rond zijn knieën ophoudt, maakt het kledingstuk tot een volwaardige jas en ook de rest van het pak is ruim bemeten. Er bekruipt mij een gevoel van empathie terwijl ik hem daar zie staan. Een “gut-o-gut” had hij niet verstaan, maar heb het toch binnen kunnen houden. Ik krijg een beeld over hoe slecht ontwikkeld Nepal eigenlijk is. En hoe mooi ik hun honger naar kennis vind. Ik wil dit héél graag doen. Vastberaden was de staat waarin ik verkeerde.
Bijna tegelijkertijd voel ik onrust als ik bij Ram K. in de auto van besmogte kleur stap en we wegrijden met veel rookontwikkeling. Met horten en stoten hobbelen we door de stad.
Ondanks de warme temperatuur buiten kreeg ik een koude rilling door het besef dat niemand weet waar ik ben…of heen ga. We reden een heel stuk het centrum uit en alles om ons heen leek armoedig.
“Word ik nu alsnog ontvoerd?” dacht ik.
Onderweg stoppen we nog aan de kant, bij een bekende van Ram K, die langs de weg staat. Ze praten en lachen wat en de onbekende kijkt soms naar mij. Ik weet niet wat ik ermee moet. Zoeken in mijn hoofd naar Eerste-Hulp-Bij-Ontvoering levert niets op. Ik ontleed hooguit de definitie van ‘verwarring’.
De kaart is niet het gebied
We kwamen bij het huis aan dat er naar Nepalese begrippen netjes en groot uitzag. Na de kennismaking met zijn vrouw en alle baksels en lekkernijen die zij voor mij had uitgestald, voelde ik wat rust en vertrouwen in mij terugkomen. We praatten wat, totdat langzaamaan de toehoorders kwamen binnendruppelen. Er werden steeds meer stoelen in de kleine kamer gezet om iedereen naar de Nederlander in de fauteuil in het midden te laten luisteren. Op de leuningen en op de grond was natuurlijk ook plaats.
Alle mensen worden netjes voorgesteld, een notulist aangewezen. De heer Ram K wordt bedankt voor zijn inspanningen voor de Rotary Club en het mogelijk maken van dit seminar.
Dan word ik aangekondigd als “Mr. Van”, from the Netherlands…
Ik houd mijn presentatie, waarna een vragenrondje en een interessante discussie volgt. Dit liep zowaar uit op een geweldige dag die werd afgesloten met een fotosessie in de tuin. Tevredenheid en trots waren de basis van de rest van mijn vakantie. Alsof ik voor het eerst een marathon gelopen had…!
Bijzonder dat dat gevoel van zelfverzekerdheid de volgende dagen ook doorwerkte in de beslissingen die ik nam. Achteraf bedacht ik mij weer dat ik bij de ontmoeting met Ram K. een totaal ander beeld van hem had dan aan het eind van de dag en vertrouwde het in eerste instantie zelfs niet. De verwarring die er was tartte de de vastberadenheid om ja te zeggen tegen dit plan.
In een andere cultuur is iemand minder makkelijk in te schatten voor ons, maar ook in onze eigen cultuur maken we dit genoeg mee. De kaart is niet het gebied. De man die ik op het plein zag en aanhoorde was slechts de kaart, de buitenkant. Zijn positieve intenties, alle enthousiaste en lieve betrokkenen en de hele uitvoering was het gebied dat ik vooraf niet op de kaart kon zien. We zien altijd maar slechts de kaart, toch? Het besef wat vaker zonder oordeel te zijn over ‘het gebied’ is zó fijn! Doe bijvoorbeeld iets met nieuwsgierigheid als je weerstand bij jezelf bemerkt. Je kunt er zomaar een fantastische ervaring aan over houden…