Wat is NLP eigenlijk? Een afkorting voor Neuro-Linguïstisch Programmeren, officieel mét tm-teken, het trademark. De term doet vaak belletjes rinkelen, maar ik krijg regelmatig de vraag “NLP, wat kun je ermee?”. En dat is niet zo gek, want er zijn nogal wat modellen en technieken die samen NLP maken tot wat het is. Dus hoe omschrijf je het in het kort? Als ik mij makkelijk uit de voeten wil maken noem ik de kortste definitie van NLP: ”de studie van de (structuur) van de subjectieve ervaring. Misschien geeft dit je een denkrichting, maar ik vermoed dat dat je nog niet een heel tevreden gevoel oplevert over het antwoord op de vraag “Wat is NLP”, toch?
Kort gezegd gaat NLP over hoe wij de wereld waarnemen en hoe wij daar vervolgens op reageren. Het is een methodiek voor persoonlijke ontwikkeling die uitermate geschikt is voor training, coaching en zelfontwikkeling. Nog steeds kort en bondig, maar ondanks dat de klok luidt…waar hangt nou de klepel van NLP?
We gaan ervan uit dat ieder gedrag een zekere structuur heeft. Al jouw bewuste én onbewuste gedrag is opgebouwd uit kleine stukjes die samen een strategie vormen. Jóuw strategie vormen. Of je het nu wilt of niet, ieder gedrag heb je ooit zelf zo gemaakt. Dus ook de minder leuke gedragingen. Met NLP achterhalen we hóe wij onszelf hebben georganiseerd in het denken en voelen en hoe we onze taal gebruiken. Dat geeft je gereedschap om te kúnnen veranderen.
Als je vindt dat bepaalde gedragingen een update nodig hebben, dan is het goede nieuws dus dat je met NLP deze updates met een simpele en gerichte aanpak kunt uitvoeren. Bijna net zo eenvoudig als een app-update op je smartphone. Bij het ene patroon gaat dit wat eenvoudiger dan bij het andere patroon, omdat het natuurlijk wel afhankelijk is van een paar factoren.
Hoe werkt NLP?
Hoe werkt NLP eigenlijk? Dat is een vraag die mij ook vaak gesteld wordt. Om precies uit te leggen hoe NLP werkt is het handig om kort op de uitleg van de afkorting in te gaan.
Neuro
Alle zintuigelijke prikkels die de hele dag op je afkomen sla je op als beelden, geluiden, gevoelens, geuren en smaken. Dat is een neurologisch proces. We hebben allemaal onze eigen unieke manier waarop we de informatie verwerken, waardoor we allemaal ons eigen unieke beeld van de wereld creëren. Je brein beoordeelt de nieuwe informatie op waarde, gefilterd door alles wat het eerder al heeft meegemaakt.
Linguistisch
Ons wereldmodel wordt gemaakt door ervaringen en belevenissen van de beelden, geluiden, gevoelens, geuren en smaken die we opslaan. Die prikkels krijgen betekenis wanneer we ze in taal omzetten: we denken. NLP helpt om te begrijpen hoe we met taal ons denken, gevoel en gedrag beïnvloeden. Jouw interne dialoog bepaalt waar jij aandacht aan geeft. Dit bepaalt ook weer hoe jij taal gebruikt in communicatie met anderen.
Programmeren
Onze interne processen hebben een structuur, waarin we een bepaalde opeenvolging kunnen onderscheiden. Het zijn strategieën. De kunst is om de best werkende strategie te gebruiken om de doelen te realiseren die we ons stellen. Dit vergroot onze flexibiliteit, keuzemogelijkheid en effectiviteit. Alles wat je doet is gedrag met een patroon. Of het nu tanden poetsen is, hoe jij door de supermarkt loopt, of hoe je met je smartphone omgaat. Het brein zoekt naar wetmatigheden en probeert zoveel mogelijk volgens die wetmatigheden te handelen. Broedplaats voor ingesleten patronen als je niet oppast! En dat is dus precies wat er in de praktijk gebeurt. Door de patronen een strategie te noemen kun je ervoor kiezen om in bepaalde situaties een andere strategie toe te passen. So far so good?
“NLP leert ons om de taal van ons eigen brein op zodanige wijze te gebruiken dat we zo vaak mogelijk het doel bereiken dat we kiezen.“
Bij NLP maken we bewust wat onbewust is. De wetmatigheden die het brein zo lekker vindt, gaan we doorbreken zodat je ander gedrag kunt maken. Blijf je doen wat je altijd deed, dan krijg je wat je altijd kreeg! En hóe doorbreek je die patronen dan?
De grondleggers van NLP Richard Bandler en John Grinder hebben modellen en technieken ontwikkeld en verzameld door het observeren van enkele succesvolle therapeuten (Fritz Perls, Virginia Satir en Milton Erickson) die goede resultaten behaalden bij hun cliënten. Deze therapeuten gebruikten taalpatronen en een aanpak waar wetmatigheden in gevonden werden. Goed werkende wetmatigheden in dit geval dus! Soms kon een patroon bij de cliënt al doorbroken worden met nieuwe inzichten die door vraagtechnieken naar boven komen. In een andere situatie werkt een methodiek beter die gericht is op het anders beleven van zintuiglijke ervaringen. En weer andere problemen verdienen een techniek die gericht is op anders denken, taalpatronen, overtuigingen veranderen of spelen met fysieke veranderingen.
NLP omvat dus verschillende modellen die beschrijven hoe het menselijk brein functioneert. Daarom zijn de NLP-modellen uitermate geschikt om ervaringsgericht toe te passen en te trainen. Door de manier van organiseren van ons brein aan te passen kunnen we positieve veranderingen aanbrengen in onze gedragingen, zodat we daar komen waar we willen zijn. We zijn in staat het brein in grote mate te beïnvloeden.
Het biedt ons de mogelijkheid om niet alleen beter met anderen te communiceren, maar ook om meer controle te krijgen over wat we vaak beschouwen als automatische functies van het brein.
De modellen en technieken zijn gericht op verschillende gebieden. Voorbeelden zijn:
- Anders denken voor andere resultaten (growth mindset).
- Communicatietechnieken (inclusief je interne dialoog)
- Je stemmingen en gevoel beïnvloeden (managen van je ‘staat’)
- Omgaan met angsten
- Traumaverwerking
Kijk op de opleidingspagina’s wat je zelf met NLP kunt bereiken als je leert hoe je het kunt gebruiken.
